Postoje razna stanja koja mogu uzrokovati bol u preponi. Pošto se ovo stanje najčešće javlja kod profesionalnih sportista, osim naziva bolna prepona koristi se i naziv sportska prepona.
Pojam bolna prepona pretstavlja širi pojam koji uključuje tri najčešća stanja a to su:
- tendinopatije /oboljenje tetiva/ mišića primicača butine,
- osteitis pubis/upala delova preponske kosti/ i
- preponska kila
Igrači hokeja, futbaleri i igrači ragbija posebno su skloni ovom stanju ali se ovakve tegobe mogu javljati i u ostaloj populaciji.
Bolna prepona – simptomi i dijagnoza
Većina pacijenata daje podatak o postepenom nastajanju bolova u preponi. Bol se razvija u periodu od 1-6 meseci. Samo oko 10% pacijenata navodi da je imalo neku povredu pre pojave bolova, ostali navode da su bolovi počeli iz čista mira. Bol se obično smiruje prilikom mirovanja i opet javlja i pojačava kod aktivnosti. Posebno je izražen kod pokreta kao što su uvrtanje noge prema unutra ili prema spolja /tvist/, skakanja i šutiranja lopte.
Faktori koji doprinose ovakvom stanju su preterani i loše izbalansirani treninzi, neiskustvo igrača, nedovoljno zagrevanje pre fizičke aktivnosti, preteran zamor, te upotreba moderne obuće sa neadekvatnom podlogom. U 30% slučajeva ovakve promene su prisutne i sa desne i sa leve strane.
Pregled pacijenta je obavezan i može donekle da pomogne u razlučivanju uzroka bola. Pri pregledu treba obratiti pažnju na eventualno postojanje tačke sa najjačim bolom, u tom smislu se pažnja posebno obraća na mesto pripoja mišića primicača butine. Nažalost, češće je bol neodređene lokalizacije što otežava tumačenje samog pregleda.
Kada se radi o pojavi bola u preponi prvo treba isključiti stanja kao što su:
- upala testisa,
- kamenčići u mokraćnim kanalima,
- infekcija mokraćnih puteva,
- upala limfnih čvorova prepone,
- upala prostate,
- oboljenja stomaka,
- bolesti slabinske kičme…
Upotreba ultrazvučnog pregleda i magnetne rezonance ima određeno mesto u dijagnostikovanju ovog stanja. U razvijenim zemljama se magnetna rezonanca pokazala kao metod koji daje najveću korist u odnosu na uložena sredstva, da bi se razlučilo da li postoji rascep mišića ili je pitanju upala tetivnih pripoja mišića za preponsku kost ili upala ovojnica tetiva ili postoji pukotina na samoj kosti /prelom/. Naravno to ne znači da će svaki pacijent koji ima bol u preponi biti podvrgnut pregledu magnetnom rezonancom.
Bolna prepona – lečenje
U slučaju da se utvrdi da nema oštećenja koja bi se mogla korigovati operacijom, predlaže se konzervativni tretman u dogovoru sa lekarom specijalistom sportske medicine. To podrazumeva odmor, lekove protiv bolova i upala, te upotrebu specifičnih vežbi raztezanja i ojačavanja koje se primenjuju u početnim fazama lečenja. Ostale konzervativne mere lečenja su i pulsni radiotalasi, krioterapija /terapija ledom/ pa i upotreba akupunkture sa određenim stepenom uspeha.
Ako konzervativna terapija nema uspeha, može se pokušati sa hirurgijom. Presecanje određenih tetivnih vlakana mišića primicača butine, kod pravilno odabranih pacijenata, može biti uspešno. Hirurško lečenje se dalje primenjuje kada se utvrdi rascep tetivnih vlakana mišića prednjeg trbušnog zida sa ili bez ukleštenja preponskih živaca. Takođe, često se sreće slabost zadnjeg zida preponskog kanala sa početnom kilom, koja se klasičnim pregledom teško dijagnostikuje. Tada se primenjuje određeni tip operacije kao i za prave kile sa što boljom rekonstrukcijom preponskog kanala, kao i cele preponske regije. Na kraju u obzir dolazi ilaparoskopski pristup preponskoj regiji. Ukoliko se utvrdi postojanje preponske kile, odmah se laparoskopski rešava problem sa ugradnjom mrežice, što se, obzirom na lakši postoperativni oporavak i manju traumu trbušnog zida, posebno preporučuje za sportiste.
Ne postoji usklađen sistem stepenovanja ovog stanja te nema ni slaganja među lekarima koji tip lečenja kada primeniti. Upravo je to razlog što su ovi pacijenti često žrtve raznih nadrilekara.
Ako želite preventivni specijalistički pregled, posetite specijalnu hiruršku bolnicu Parks.
